Vì sao doanh nghiệp vừa và nhỏ ‘đốt tiền’ khi chạy quảng cáo mà không ra đơn?

Trong kỷ nguyên số, rất nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa (SME Việt Nam) đầu tư mạnh vào quảng cáo trực tuyến với kỳ vọng gia tăng doanh số. Tuy nhiên, không ít người thất vọng vì chiến dịch “đốt tiền” mà “kết quả chẳng đâu vào đâu: không đơn hàng, không tăng trưởng, không đo được hiệu quả”. Thực tế cho thấy khoảng 70% chiến dịch Facebook Ads không đạt được ROI như mong đợi. Mặc dù thị trường quảng cáo online Việt Nam đã bùng nổ – doanh thu 2023 đạt khoảng 1,3 tỉ USD (chiếm 50% tổng chi tiêu quảng cáo) – việc chạy quảng cáo vẫn đầy rẫy thách thức. Bài viết này sẽ phân tích sâu các khó khăn phổ biến mà chủ SME gặp phải khi chạy quảng cáo Google, Facebook/Meta, TikTok, Zalo… đồng thời nêu ví dụ thực tế và giải pháp.

Chiến lược marketing của bạn là gì?

1. Thiếu kinh nghiệm và chiến lược rõ ràng

Nhiều doanh nghiệp nhỏ bắt đầu chạy quảng cáo một cách cảm tính, thường “chạy thử cho có”, nhưng không xác định mục tiêu cụ thể ngay từ đầu. Họ có thể đặt mục tiêu chung chung như “tăng doanh số” hoặc “nâng tầm thương hiệu” nhưng không biết rõ bao nhiêu lượt click, bao nhiêu đơn hàng thì gọi là thành công. Kết quả là các chiến dịch quảng cáo trở nên rời rạc, thiếu sự đồng bộ giữa marketing – bán hàng, dẫn đến lãng phí nguồn lực.

• Không rõ mục tiêu – chiến lược mơ hồ: Nhiều SME chạy ads “thử xem sao” mà không có kế hoạch dài hơi. Họ không xác định chân dung khách hàng, không hiểu hành trình mua hàng, chỉ “làm chạy quảng cáo cho có”. Ví dụ, nếu không biết mình muốn tăng doanh số hay chỉ nâng cao nhận diện, chủ doanh nghiệp sẽ không phân bổ đúng kênh hay nội dung.

• Chọn sai kênh và đối tượng: Nhiều doanh nghiệp chạy quảng cáo theo trào lưu, bỏ tiền vào kênh đang “hot” (ví dụ TikTok hoặc Zalo) nhưng lại không đúng với nhóm khách hàng thật sự. Như bài phân tích của VietnamMarketing chỉ ra, một doanh nghiệp bán hàng cao cấp tập trung chạy quảng cáo Zalo OA, hoặc doanh nghiệp B2B lại chạy TikTok, thì “dù chạy bao nhiều tiền… chuyển đổi vẫn rất thấp”. Đây là sai lầm “gặp đúng khách – sai chỗ”.

• Thiếu kinh nghiệm chuyên môn: SME thường không có hẳn phòng Marketing riêng mà giao việc cho chủ doanh nghiệp hoặc nhân viên kiêm nhiệm. Điều này dẫn tới các sai sót cơ bản: quên thử nghiệm A/B, bỏ sót khâu tối ưu hay báo cáo hiệu quả. Hậu quả là doanh nghiệp không học được gì từ chiến dịch trước và thường xuyên lặp lại lỗi cũ. Ví dụ, Phú Quang KTS – một hãng máy ảnh lâu đời ở TP.HCM – trước khi hợp tác với chuyên gia đã “chưa từng bước chân vào quảng cáo trực tuyến”, cho thấy nhiều SME thực sự thiếu kinh nghiệm chạy ads.

Như vậy, thiếu chiến lược và kinh nghiệm là nguyên nhân gốc khiến ngân sách quảng cáo bị đốt phí mà không sinh ra kết quả. Để khắc phục, doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu (ví dụ: tăng đơn, tăng truy cập website hay nâng nhận diện thương hiệu) và xây dựng hành trình quảng cáo bài bản cho từng giai đoạn khách hàng.

2. Quản lý ngân sách và tối ưu chi phí quảng cáo

Bên cạnh chiến lược, chi phí quảng cáo cũng là vấn đề nan giải với SME. Ngân sách hạn chế, cộng với việc phân bổ và theo dõi không hiệu quả, khiến chi tiêu bị “đốt lãng phí”. Theo chuyên gia PeakAgency, một trong những sai lầm lớn là đặt ngân sách quá thấp, khiến thuật toán của nền tảng (Facebook/Google) không có đủ dữ liệu để học và tối ưu hóa. Nếu ngân sách quá nhỏ, quá trình học của chiến dịch sẽ kéo dài hoặc không bao giờ hoàn thành, dẫn tới hiệu quả thấp.

• Phân bổ ngân sách không hợp lý: Nhiều SME chia đều tiền cho mọi quảng cáo một cách cảm tính, thay vì ưu tiên cho nhóm hiệu quả. Đôi khi họ dành hết ngân sách cho các chiến dịch thử nghiệm mà không giữ ngân sách dự phòng cho phần đã chứng minh hiệu quả, khiến lỡ cơ hội tăng trưởng.

• Mục tiêu – ngân sách lệch pha: Một nghịch lý thường gặp là doanh nghiệp đặt mục tiêu rất “khủng” (như tăng gấp đôi doanh số, phủ sóng toàn quốc) nhưng lại đầu tư ngân sách rất khiêm tốn. Thậm chí có trường hợp chọn gói quảng cáo rẻ nhất mà kỳ vọng kết quả giống “công ty lớn có đội marketing”. Thực tế là nếu mục tiêu quá lớn trong khi chi quá ít, thất vọng là điều khó tránh. Để thành công, ngân sách phải tương xứng với quy mô và kỳ vọng đề ra.

• Không giám sát chi phí và ROI: Nhiều doanh nghiệp không thiết lập cảnh báo dừng chi ngân sách kịp thời khi thấy chi phí mỗi chuyển đổi tăng cao. Họ dễ rơi vào tình trạng “đốt tiền” mà không hay nếu không chủ động tối ưu. Ngược lại, các chỉ số chi phí như CPA, CPC cần được theo dõi sát sao để cắt lỗ nhanh khi hiệu quả đi xuống.

Tóm lại, tối ưu ngân sách đòi hỏi cả việc phân bổ hợp lý và theo dõi sát sao các chỉ số chi phí. Các nền tảng quảng cáo hiện nay (Facebook Ads, Google Ads, TikTok Ads, Zalo Ads) đều cung cấp công cụ phân tích hiệu quả chiến dịch. Chủ doanh nghiệp hoặc đơn vị chạy quảng cáo nên tận dụng công cụ này để điều chỉnh kịp thời, tránh phí phạm nguồn lực.

3. Thiếu sáng tạo nội dung quảng cáo

Nội dung và hình ảnh quảng cáo là yếu tố tiên quyết thu hút khách hàng. Nhưng nhiều doanh nghiệp SME Việt tạo quảng cáo thiếu sáng tạo, lặp lại và thậm chí vi phạm chính sách của nền tảng.

• Nội dung kém hấp dẫn: Khách hàng ngày càng “lướt” nhanh và khó ấn tượng. Nhiều quảng cáo của SME chỉ đơn thuần “giới thiệu sản phẩm” hoặc “thông báo khuyến mãi”, mà thiếu câu chuyện hoặc giá trị nổi bật. Nếu nội dung không có thông điệp rõ ràng, không giải quyết vấn đề của khách hàng, thì dù có chi nhiều tiền cũng khó thu hút sự chú ý. Như VietnamMarketing chỉ ra, nội dung “giới thiệu sản phẩm” tẻ nhạt khiến thương hiệu mờ nhạt trong tâm trí khách hàng. Để tối đa hóa hiệu quả, quảng cáo cần truyền tải một điểm nhấn (như lợi ích nổi bật, cảm xúc, câu chuyện) để gây ấn tượng và kích thích hành động.

• Vi phạm chính sách nội dung: Chủ doanh nghiệp SME thường chủ quan dùng hình ảnh, câu chữ trong chiến dịch mà không kiểm tra kỹ quy định. Nếu quảng cáo chứa nội dung cấm (ví dụ rượu, thuốc lá, y tế hứa hẹn “chữa khỏi 100%”…) hoặc thông tin gây hiểu lầm, thì rất dễ bị nền tảng gắn cờ. Theo Sapo, tài khoản quảng cáo bị gắn cờ thường là do “nội dung quảng cáo sai sự thật, gây hiểu lầm cho người dùng”. Một khi bị gắn cờ, chiến dịch sẽ ngừng ngay lập tức và gây tổn hại lớn cho doanh nghiệp.

Ví dụ, Facebook và Google rất nghiêm ngặt với quảng cáo y tế, tài chính hay thực phẩm chức năng. Nhiều SME khi quảng bá sản phẩm y tế bằng những lời hứa hẹn “100% hiệu quả” đã ngay lập tức bị từ chối quảng cáo hoặc khóa tài khoản. Vì vậy, nội dung quảng cáo cần tuân thủ đúng quy định và phải thật hấp dẫn, rõ ràng. Đầu tư cho sáng tạo nội dung (hình ảnh đẹp, video ngắn chất lượng cao, thông điệp rõ ràng) là cách giúp tăng tỷ lệ nhấp và tương tác.

4. Không đo lường kết quả và tối ưu chiến dịch

Một trong những sai lầm nghiêm trọng của chủ SME là bỏ qua khâu đo lường và phân tích số liệu. Nhiều người chỉ quan tâm đến lượt “like”, “share” hay số lượt xem video, mà không biết quảng cáo có chuyển đổi thành đơn hàng hay doanh thu hay không.

• Không theo dõi chỉ số quan trọng: Bạn đã bao giờ chạy một chiến dịch rồi không rõ nó hiệu quả thế nào? Biết bao nhiêu người đã xem, đã click, chi phí cho mỗi đơn hàng bao nhiêu – nếu “chưa rõ lắm” thì rất có thể bạn đang nằm trong nhóm doanh nghiệp “đốt tiền mà không biết”. Theo VietnamMarketing, nhiều SME chỉ đánh giá quảng cáo qua cảm tính: thấy nhiều like thì nghĩ tốt, thấy nhiều comment thì tưởng hiệu quả. Trong khi điều quan trọng nhất cần kiểm tra là chuyển đổi và ROI: có bán được hàng hay không, tỉ lệ hoàn vốn quảng cáo (ROAS) có đạt kỳ vọng không. Nếu không có dữ liệu rõ ràng, không biết đâu là chiến dịch tốt hay cần dừng.

• Không tối ưu dựa trên dữ liệu: Sau mỗi đợt chạy, nếu không phân tích dữ liệu, doanh nghiệp không biết bài học rút ra. Ví dụ, không thực hiện A/B Testing trên tiêu đề, hình ảnh hoặc đối tượng mục tiêu, nên không thể tìm ra phiên bản tốt nhất. Để tối ưu hiệu quả, quảng cáo cần được điều chỉnh liên tục dựa trên kết quả thực tế. Một dịch vụ marketing chuyên nghiệp sẽ theo dõi các chỉ số như tỷ lệ nhấp (CTR), chi phí mỗi click (CPC), chi phí mỗi chuyển đổi (CPA)… và thay đổi ngay khi thấy chiến dịch chưa tốt.

Tóm lại, phân tích và tối ưu liên tục là chìa khóa để quảng cáo phát huy hiệu quả. Doanh nghiệp SME cần sử dụng các công cụ báo cáo (Ads Manager, Google Analytics…) để theo dõi chi tiết chiến dịch, từ đó điều chỉnh ngân sách, thay đổi nội dung hoặc mở rộng tập khách hàng phù hợp.

5. Vấn đề tài khoản và gian lận quảng cáo

Quảng cáo online còn tiềm ẩn các rủi ro kỹ thuật và gian lận. Một cú click sai lầm hay vi phạm chính sách là có thể khóa ngay tài khoản quảng cáo, khiến mọi chiến dịch dở dang phải dừng lại. Theo Sapo, rào cản lớn nhất của người chạy quảng cáo là chính sách siết chặt của Facebook/Google. Khi tài khoản ads bị gắn cờ, “mọi chiến dịch ngừng hoạt động” và ảnh hưởng nghiêm trọng đến việc kinh doanh.

• Khóa tài khoản quảng cáo: Nhiều tài khoản quảng cáo của người Việt thường bị Facebook/Google xem xét gắt gao. Nguyên nhân có thể là liên tục thay đổi ngân sách đột ngột, thêm phương thức thanh toán mới lạ (như dùng PayPal), hoặc chạy sản phẩm nằm trong danh mục cấm. Khi bị khóa, chủ doanh nghiệp sẽ không tiếp tục chạy được quảng cáo, và mất luôn cả dữ liệu tài khoản. Quá trình gỡ khóa cũng rất mất thời gian và không chắc chắn.

Tài khoản quảng cáo bị khóa vĩnh viễn

• Gian lận click và quảng cáo “bẩn”: Ngoài ra, hiện tượng click ảo, bot hoặc các trang web rác tạo giả lượt click vẫn còn phổ biến. AppsFlyer thống kê Việt Nam đã bị mất gần 14 triệu USD chỉ trong nửa đầu năm 2019 vì gian lận quảng cáo trên mobile. Hơn 50% tổng lượt click gian lận do bot tạo ra, gây tốn kém ngân sách cho quảng cáo Google hoặc TikTok Ads. Dù SME ít chạy ads dựa trên cài đặt mobile app, nhưng tình trạng này nhấn mạnh rằng cần cảnh giác với các click không thật, liên tục rà soát các nguồn chuyển đổi để đảm bảo số liệu không bị nhiễu.

Nhìn chung, các vấn đề về mặt kỹ thuật – từ khóa tài khoản đến bị “bán dữ liệu người dùng” – đều khiến chủ doanh nghiệp lao đao. Họ cần biết quy trình chạy ads an toàn, có tài khoản dự phòng và theo dõi chặt chẽ dấu hiệu bất thường để giảm thiểu rủi ro.

6. Phụ thuộc đơn vị chạy quảng cáo thiếu minh bạch

Nhiều SME Việt khi gặp khó khăn thường tìm đến các agency hoặc freelancer để “chạy thử” Facebook/Google Ads. Tuy nhiên, nếu chọn không khôn ngoan, doanh nghiệp rất dễ lâm vào tình thế mất kiểm soát tài khoản hoặc mất tiền oan.

• Chiếm quyền tài sản số: Có trường hợp chủ doanh nghiệp cấp quyền Admin tài khoản quảng cáo hoặc Business Manager cho bên thứ ba và đã “mất luôn” kênh. Chuyên gia PeakAgency nhắc đến nhiều hình thức lừa đảo như: yêu cầu quyền quản trị với lý do “tối ưu tài khoản”, rồi từ từ “hớt” tài sản; chuyển tài sản vào Business Manager cá nhân; dùng thẻ tín dụng của khách hàng để chạy ads cho nhiều tài khoản khác. Hậu quả là chủ doanh nghiệp không quản lý được chiến dịch, có thể bị lộ dữ liệu hoặc phải chịu trách nhiệm về những quảng cáo không đúng chính sách.

• Chi tiêu không minh bạch – kết quả “ảo”: Một số agency thiếu lương thiện có thể tạo các chiến dịch ảo chỉ để thổi phồng số lượt hiển thị, lượt click giả, rồi báo cáo sai hiệu quả cho khách hàng. Theo PeakAgency, nhiều chiêu lừa đảo như vậy đã khiến doanh nghiệp mất tài sản số, thậm chí bị liên lụy pháp lý khi tài khoản quảng cáo bị đóng vĩnh viễn vì vi phạm. Ngoài ra, phí dịch vụ bên ngoài có thể cao nhưng không rõ ràng trong báo cáo. Điều này khiến không ít SME cảm thấy “ngỡ ngàng” khi nhận hóa đơn nhưng kết quả không xứng đáng.

Vì vậy, SME cần hết sức tỉnh táo khi chọn đơn vị chạy quảng cáo. Luôn giữ toàn quyền sở hữu Business Manager, trang Facebook/Google Ads và ký hợp đồng rõ ràng. Nếu có thể, chủ doanh nghiệp nên tự học và kiểm soát một phần hoặc làm việc với các agency uy tín có chứng nhận và cam kết minh bạch.

Kết luận

Chạy quảng cáo online có thể là công cụ mạnh mẽ giúp SME Việt Nam bứt phá về doanh số và nhận diện thương hiệu. Tuy nhiên, chính sự phức tạp của chiến lược, ngân sách, nội dung lẫn kỹ thuật đã tạo ra nhiều khó khăn cho chủ doanh nghiệp. Từ thiếu kinh nghiệm setup, sai lầm trong tối ưu chi phí, nội dung quảng cáo kém hấp dẫn, không đo lường chính xác cho đến tài khoản bị khóa, click gian lận hay lệ thuộc agency thiếu minh bạch – tất cả đều có thể khiến ngân sách quảng cáo bị “đốt” mà hiệu quả mong muốn không đạt được.

Nếu doanh nghiệp bạn đang gặp phải một hoặc nhiều khó khăn nêu trên, đừng để cơ hội tiếp cận khách hàng bị bỏ phí. MediCOMM – chuyên gia tư vấn giải pháp quảng cáo hiệu quả – sẵn sàng đồng hành cùng bạn. Với kinh nghiệm hỗ trợ hàng trăm SME, MediCOMM sẽ giúp bạn từ khâu lập kế hoạch chiến lược, tối ưu ngân sách, đến sáng tạo nội dung và đo lường kết quả. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn cách chạy quảng cáo hiệu quả, đưa ngân sách marketing trở thành khoản đầu tư sinh lời thực sự!

>>>Xem thêm: AI trong Marketing: Công cụ nào giúp tối ưu quảng cáo tốt nhất?